Obrona stanowiska członków BSP wobec zmian Wytycznych KE
W 2021 roku w ramach przyjętego Pakietu Fit for 55, Komisja Europejska zobowiązała się do zaktualizowania poziomu redukcji emisji, w związku z nowymi celami obranymi przez UE. Zmiany te dotyczyły m.in. dyrektywy ustanawiającej europejski system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS). Proces ten zakończył się wstępnym politycznym porozumieniem osiągniętym przez czeską Prezydencję z Komisją Europejską oraz Parlamentem Europejskim 18 grudnia 2022 roku.
Kluczowe aspekty i mechanizmy w ramach EU ETS
UE, kierując się celem walki ze zmianami klimatycznymi, dąży do dostosowania swoich regulacji do nowych wyzwań. Dla sektorów objętych EU ETS, kluczowe są rozmowy na temat mechanizmów ograniczenia emisji oraz utrzymania środków, takich jak bezpłatny przydział uprawnień do emisji i rekompensaty kosztów pośrednich. Inicjatywa CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism), ma zapobiegać ryzyku ucieczki emisji i wspierać globalne wysiłki na rzecz redukcji emisji.
Wpływ na politykę klimatyczną UE
System EU ETS, wraz z powiązanymi aktami jak MSR (Market Stability Reserve), od 2005 roku stanowi decydujący element polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Procesy legislacyjne związane z Europejskim Zielonym Ładem odbywają się w kontekście post-pandemicznej odbudowy gospodarek europejskich oraz trwającego konfliktu geopolitycznego, co wpływa na rynki surowców oraz ceny podstawowych artykułów.
Rekompensaty dla sektorów energochłonnych
Działania BSP w obszarze EU ETS obejmowały obronę interesów polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku, w tym utrzymanie sektorów uprawnionych do otrzymywania rekompensat finansowych w nowym projekcie wytycznych KE. BSP skutecznie przekonało Komisję Europejską do włączenia takich sektorów jak produkcja miedzi, ołowiu, cynku, cyny oraz niektórych plastików na listę sektorów uprawnionych do otrzymywania pomocy państwowej.
Reformy i zmiany w systemie EU ETS
Porozumienie z grudnia 2022 roku podniosło cel redukcyjny EU ETS do 62% do 2030 roku, co przyspieszyło utratę całości uprawnień. Liniowy współczynnik redukcji (LRF) został określony na poziomie 4,3% w latach 2024-2027 oraz 4,4% w latach 2028-2030. Stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień ma się zakończyć do 2034 roku, przy czym prawie połowa bezpłatnych uprawnień ma zostać wycofana do 2030 roku.
Kryteria dla bezpłatnej alokacji uprawnień
Jako warunek bezpłatnej alokacji uprawnień, instalacje muszą spełniać zalecenia z audytów energetycznych lub certyfikowanych systemów zarządzania energią. Dodatkowo, instalacje o emisjach powyżej 80 percentyla poziomów emisji z odpowiedniego benchmarku produktowego muszą opracować plany neutralności klimatycznej do 1 maja 2024 roku.
Wpływ BSP na procesy legislacyjne
BSP aktywnie zgłaszało swoje stanowiska w procesach konsultacyjnych Komisji Europejskiej, uczestniczyło w analizie dokumentów głosowań z posiedzeń plenarnych oraz przygotowywało podsumowania prac w zakresie zapisów rewidowanej dyrektywy. Działania te miały na celu zapewnienie stabilności funkcjonowania systemu EU ETS oraz wsparcie innowacyjnych rozwiązań technologicznych w sektorach przemysłowych.