Sztuczna Inteligencja jako siła napędowa transformacji cyfrowej w kontekście społeczeństwa 5.0 – dokąd zmierzamy?

March 30, 2022

Przyszłość sztucznej inteligencji to główny temat konferencji, która została zorganizowana 17 marca w Brukseli przez Związek Pracodawców Business
& Science Poland (BSP) we współpracy z KPRM Cyfryzacja, Stałym Przedstawicielstwem RP przy Unii Europejskiej oraz Narodowym Centrum Badań i Rozwoju.

Seminarium miało na celu wyjaśnienie roli sztucznej inteligencji w transformacji cyfrowej i rozwoju społeczeństwa 5.0. Podczas debaty prelegenci przedstawili także punkt widzenia polskich przedsiębiorców, społeczeństwa, nauki i sektora publicznego na poszczególne wyzwania i szanse związane z wykorzystaniem algorytmów SI, przed którymi stoi obecnie UE.

Sztuczna inteligencja to przyszłość niemal każdego sektora gospodarki. Jest związana z potrzebą dostosowania do tempa zmian technologicznych, zapewnienia optymalizacji i podnoszenia efektywności procesów przemysłowych oraz zaawansowanego wykorzystania dużych ilości danych. To także ogromny potencjał dla innowacyjnych procesów w sektorze finansowym. Jednocześnie sztuczna inteligencja niesie ze sobą  szereg wyzwań nie tylko o charakterze strategicznym, biznesowym i technologicznym, ale także etycznym i prawnym. Związek Pracodawców BSP wspólnie z firmami członkowskimi i partnerami zdecydował się włączyć tę tematykę do zakresu prac merytorycznych, aby uczestniczyć w procesie tworzenia unijnych ram regulacyjnych dla stabilnego i bezpiecznego rozwoju SI dla przedsiębiorstw działających zarówno na rynkach wewnętrznych, jak i konkurencyjnych rynkach globalnych.

Justyna Romanowska, Kierownik Wydziału Cyfryzacji, przywitała gości debaty w imieniu Ambasadora Andrzeja Sadosia. Minister Janusz Cieszyński – Pełnomocnik Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa podkreślił, iż  kwestie cyberbezpieczeństwa są szczególnie istotne w obecnej sytuacji związanej z wojną w  Ukrainie. – Mechanizmy sztucznej inteligencji są siłą napędową transformacji cyfrowej, wspierając rozwój nowych usług i pomagając w walce z dezinformacją – powiedział Cieszyński. Artur Zasada – Prezes Zarządu Związku Pracodawców Business & Science Poland (BSP) podziękował współorganizatorom wydarzenia – Ministrowi Januszowi Cieszyńskiemu, Pełnomocnikowi Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa oraz Ambasadorowi Andrzejowi Sadosiowi – Stałemu Przedstawicielowi RP przy UE. Odniósł się również do perspektyw rozwoju sztucznej inteligencji.

Z zadowoleniem przyjmujemy zamiar uczynienia z UE lidera w rozwoju bezpiecznej i godnej zaufania sztucznej inteligencji. Nowe regulacje mają na celu z jednej strony budowanie zaufania do systemów AI, z drugiej na wspieraniu inwestycji w tym zakresie i rozwoju tej technologii. W interesie Unii Europejskiej jest utrzymanie wiodącej pozycji technologicznej i zapewnienie Europejczykom możliwości czerpania korzyści z nowych technologii zaprojektowanych i obsługiwanych zgodnie z wartościami, prawami podstawowymi i zasadami UE. Rozumiemy, że proponowane regulacje mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz poszanowanie podstawowych praw i wartości UE. – skomentował perspektywy rozwoju SI

Propozycje Komisji Europejskiej mają zagwarantować bezpieczne wykorzystanie sztucznej inteligencji i zwiększenie inwestycji w tym obszarze. Uczestnicy konferencji wskazywali, że sztuczną inteligencję można porównać do aktywów niewidzialnych i należy dogłębnie badać jej wpływ na tworzenie  wartości dodanej dla przedsiębiorstw, a w konsekwencji całych gospodarek.

Pierwszy panel poświęcony dobrym praktykom rozwoju AI w polskim ekosystemie gospodarczym otworzył mec. Robert Kroplewski, Pełnomocnik Ministra Cyfryzacji ds. Społeczeństwa Informacyjnego oraz Dyrektor Cyfrowej Platformy Przemysłu Przyszłości, nowej inicjatywy rządowej. – Cyfrowa Platforma Przemysłu Przyszłości to nowe medium i  szansa dla ekonomii. Sztuczna inteligencja nie tylko przybliża przyszłość, ale też buduje porozumienie na podstawie tych samych wartości i przynosi rozwiązania dla biznesu, w tym doświadczenie i wiedzę. Platforma skupia liderów transformacji. Są wśród nich zarówno przedsiębiorcy, jak i różnego rodzaju organizacje – dodał mec. Kroplewski, zapraszając jednocześnie przedstawicieli administracji i podmioty z sektora prywatnego do czynnego udziału w rozwoju platformy.

Cyfrowa Platforma Przemysłu Przyszłości powstała po to, aby wzmacniać kompetencje i konkurencyjność przedsiębiorstw prowadzących działalność na terenie Polski, poprzez wspieranie ich transformacji w kierunku przemysłu 4.0. – Działamy na rzecz wzmacniania ekosystemu biznesowego tworzonego przez polskie przedsiębiorstwa produkcyjne. Realizujemy ten cel tworząc mechanizmy współdziałania, dzielenia się wiedzą oraz budowania zaufania w relacjach między podmiotami rynkowymi, zaangażowanymi w proces transformacji cyfrowej – podkreślił mec. Kroplewski.

W kolejnym panelu przedstawiciele firm członkowskich BSP – PKN Orlen oraz Polskie Porty Lotnicze – zaprezentowali przykłady wykorzystania algorytmów AI. Aleksandra Trojanowska, Kierownik Działu Projektów Strategicznych PKN Orlen, podkreśliła, iż digitalizacja jest napędem i akceleratorem transformacji energetycznej, zielonego, zeroemisyjnego przemysłu. – Dzięki wykorzystaniu danych można zredukować wydzielanie CO2 o 35%. Narzędzia cyfrowe tworzą nowe modele biznesowe, pozwalają łączyć usługodawców z klientami dzięki czemu zapewniają bardziej zrównoważony rozwój, odpowiadają na aktualne trendy klimatyczne – dodała A. Trojanowska. Tej tematyce poświęcony jest najnowszy raport ekspercki PKN ORLEN „Nie ma dekarbonizacji bez digitalizacji. Zrównoważony rozwój potrzebuje technologii cyfrowych”, który  wychodzi ponad proste aspekty cyfryzacji i w kompleksowy sposób pokazuje, co łączy dwa trendy: digitalizację i zrównoważony rozwój.

Wierzymy, że te dwa trendy są ze sobą ściśle powiązane i będą napędzać się wzajemnie. Na rozwój zeroemisyjnej gospodarki ma wpływ przede wszystkim zastosowanie technologii związanych z rozwojem odnawialnych źródeł energii (OZE). Narzędzia cyfrowe będą przyspieszać proces dekarbonizacji. To digitalizacja będzie akceleratorem wzrostu zielonego, zeroemisyjnego przemysłu. W raporcie opisujemy, jak rozwiązania digitalizacyjne Przemysłu 5.0 wspierają dekarbonizację – dodała Aleksandra Trojanowska.

Grzegorz Zajączkowski (Digital Champion of the EC for Poland, ekspert Polskich Portów Lotniczych) podkreślił natomiast, iż jednym z najważniejszych narzędzi wdrażania sztucznej inteligencji do przemysłu jest eksperymentowanie z wykorzystaniem piaskownic regulacyjnych (sandbox). – Piaskownice umożliwiają nisko kosztowe testowanie wszystkich potencjalnych wyzwań i korzyści związanych z wdrożeniem tej technologii. Sam model piaskownic regulacyjnych uwzględniony jest w projekcie dyrektywy AI ACT jako istotny element infrastruktury oceny algorytmicznej – powiedział G. Zajączkowski. Polski Porty Lotnicze realizują projekt oparty na sztucznej inteligencji poprzez implementację sandboxu w obszarze optymalizacji obsługi handlingowej oraz ruchu pasażerskiego. Wykorzystują przy tym zaawansowane algorytmy AI wraz z re-użyciem dostępnych danych wszystkich systemów portowych.

Na temat kluczowej roli nauki w tworzeniu sztucznej inteligencji w Polsce wypowiedział się profesor Piotr Sankowski, Prezes IDEAS NCBR. IDEAS NCBR to ośrodek badawczo-rozwojowy działający  w obszarze  sztucznej inteligencji i ekonomii cyfrowej. Ma on być największą w Polsce platformą przyjazną innowacyjnym badaniom związanym z praktycznym zastosowaniem AI oraz komercjalizacją rozwiązań i algorytmów. Ważnym elementem funkcjonowania IDEAS NCBR jest współpraca z uczelniami oraz instytucjami naukowymi, a także kształcenie nowego pokolenia naukowców specjalizujących się w obszarze sztucznej inteligencji to jeden z fundamentów działalności ośrodka.

Druga część konferencji poświęcona była zagadnieniu wykorzystania sztucznej inteligencji zgodnie z poszanowaniem praw człowieka. – Jednolity rynek cyfrowy pozostaje priorytetem politycznym, zwłaszcza, że transformacja cyfrowa ma opierać się na sprawnie działającym transgranicznym rynku usług, aby przynieść rzeczywiste korzyści wszystkim naszym regionom – podkreślił Adam Bielan, Poseł do Parlamentu Europejskiego, członek komisji specjalnej w sprawie sztucznej inteligencji w erze cyfrowej (AIDA). – Ustawa o AI powinna zachować równowagę między ochroną praw podstawowych a ambitnymi celami, bez niepotrzebnych obciążeń. Istotne jest, aby regulować w sposób, który nie hamuje innowacji technologicznych, zapewniając przedsiębiorstwom z UE wysoką konkurencyjność na poziomie globalnym w zakresie rozwoju i wdrażania AI. Prawodawstwo powinno być przyjazne innowacjom, a jednocześnie zrozumiałe dla obywateli i bezpieczne – dodał.

Regulacje prawne w obszarze sztucznej inteligencji są jednym z priorytetów Prezydencji Francji w Radzie UE. – Sztuczna inteligencja niesie niesamowite możliwości, przyspiesza innowacje, uzupełnia ludzkie umiejętności, odpowiada na kluczowe wyzwania, pozwala znaleźć rozwiązania np. dot. zmiany klimatu –  powiedział Michael Reffay, przedstawiciel prezydencji francuskiej – Maszyny przejmują ludzkie umiejętności dlatego AI musi być transparentna i odpowiedzialnie zarządzana – dodał. Na kwestie etyczne zwrócił uwagę Paul Nemitz, główny doradca Dyrekcji Generalnej ds. wymiaru sprawiedliwości KE, profesor prawa, Kolegium Europejskie – Europejskie regulacje w obszarze AI powinny być najlepsze, niezawodne i wiarygodne. Powinny spełniać kryteria etyczne, poszanowania dla praw człowieka. Musimy zainwestować w rozwiązania etyczne. Naszym celem jest, jak w przypadku GDPR, by wiodące firmy spoza UE wzorowały się na europejskich standardach i szanowały nasze prawo – dodał w swoim wystąpieniu. –Najważniejszym jest ustalenie norm stosowania/używania algorytmów sztucznej inteligencji– – mówił Maciej Chojnowski, Dyrektor programowy, Centrum Etyki Technologii w Humanites Institute (CET). Centrum Etyki Techniki (CET) to polska organizacja pozarządowa promująca odpowiedzialne, przyjazne dla człowieka i środowiska innowacje. CET powstał w styczniu 2021 roku i jest prowadzony pod auspicjami Instytutu Humanites. Jest to pierwsza w Polsce organizacja skupiająca się bezpośrednio na etyce technologii. Całość wydarzenia prowadził Matthew Newman, mLEX.

Związek Pracodawców Business & Science Poland kontynuuje prace w obszarze polityki cyfrowej.
Zapraszamy do kontaktu w sprawie kolejnych spotkań i analiz.

O BSP (www.zpbsp.com):

Business & Science Poland to związek pracodawców, którego celem jest reprezentowanie interesów polskiej gospodarki w środowisku unijnym. Dzięki rozbudowanej sieci kontaktów i doskonałemu rozumieniu mechanizmów unijnego procesu legislacyjnego, BSP oferuje swoim członkom profesjonalne narzędzia wpływania na decyzje podejmowane w Brukseli. Business & Science Poland zrzesza czołowe polskie firmy, które dzięki współpracy są w stanie realnie wpływać na unijny proces legislacyjny i wspólnie dbać o polską gospodarkę.

Najnowsze aktualności